تعریف کسب و کار خانگی (Home business)
به آن بخشی از کسب و کارها گفته می شود که ممکن است لزوماً مشارکت همه اعضای خانواده را در بر نداشته و صرفاً یک یا چند نفر از اعضای خانواده در آن به فعالیت اقتصادی مشغول باشند. از نظر ILO (سازمان بین المللی کار) موقعیت مکانی یعنی وجود کسب و کار در منزل معیار تلقی نمودن آن به عنوان مشاغل خانگی است. این در حالی است که کسب و کار خانوادگی، به کسب و کارهایی اطلاق می شود که فعالیت های اجرایی (مدیریتی – مالی) و عملیاتی آن ها بر عهده اعضای یک یا چند خانواده باشد و تصمیمات استراتژیک و سرنوشت ساز در مورد شرکت یا کسب و کار توسط آن ها اتخاذ گردد. به طور خلاصه می توان به مشاغلي كه با عضويت اعضاي خانواده در فضاي مسكوني و در قالب يك طرح كسب و كار مجاز بدون مزاحمت و ايجاد اخلال در آرامش واحدهاي مسكوني همجوار شكل مي گيرد، مشاغل خانگی گفت.
کسب و کارهای اقتصادی مبتنی بر خانه را به سه دسته تقسیم می کنند:
الف:كسب و كار خانگي (Home business)
در اين شيوه ، فرد شغل خود را به منـزل مي‌آورد و به جاي اين كه هزينـه‌هـاي زيادي براي اجاره يا خريد ساختمان بدهد، مي‌تواند در منزل خود ، كـار و شغل خود را به انجام برساند. در اين نوع كسب و كار ، ارزش افزودة كالاها و خدمات توليد شده، نصيب صاحب خانه مي‌شود.
ب: كسب و كار مبتني بر خانه (Home based business)
در اين روش ، افراد كالاها و خدمات توليـد شده خود را در درب و يا در داخل منازل ديگران تحويل مي‌دهند. در اين نوع روش كسب و كار ، مهم نيست كه كالاها در كجا توليد شده ، بلكه معيار اين است كه كالاها و خدمات در منازل مصرف‌كنندگان تحويـل داده شود.
در اين نوع كار خانگي ، ارزش افزودة كـالاها و خدمات ، نصيب كسـي مي‌شود كه از بيرون اين كالاها را مي‌آورد.
ج: كار‌آفريني مبتني بر خانه (home based entrepreneurship)
اين نوع كار‌آفريني عبارت است از فرآيند ايجاد اشتغال در خانه از راه تشكيل مجموعة منحصر به فردي از منابع به منظور بهره‌گيري از فرصتها.
مزاياي مشاغل خانگي:
طبق نظر پژوهشگران ۳ مزیت شغلی در کسب و کارهای خانگی موجود است:
۱- حفظ اصول انسانی در محل کار: مشاغل خانگی به راحتی می توانند سطوح بالاتری از حس انسان دوستی را نسبت به شرکت های معمولی از خود نشان دهند.
۲- توجه به عملکرد بلند مدت: یک کسب و کار خانگی راحت تر از مدیرانی که باید به طور سالیانه حساب پس دهند، می توانند به کارهای بلند مدت بیندیشد.
۳- تأکید بر کیفیت: کسب و کار های خانگی مدت هاست که مزیت ارائه کیفیت و بها دادن به مشتری را حفظ کرده اند.
علاوه بر موارد فوق از مزایای زیر به عنوان مهمترین دلایل رویکرد مردم به مشاغل خانگی یاد می شود:
- پايين بودن هزينه راه اندازي
- پايين بودن ميزان ريسك سرمايه گذاري
- حذف هزينه هاي مربوط به خريد، رهن و اجاره كارگاه
- حذف هزينه اياب و ذهاب
- استفاده از نيروي كار ساير اعضاي خانواده
- امكان كاركردن به صورت پاره وقت
- تناسب با ويژگيهاي جسمي افراد معلول و كم توان
- آزادي و استقلال عمل بيشتر
- احتياج به آموزشهاي ساده و كوتاه مدت
- ايجاد توازن بين مسئوليت خانوادگي زنان و اشتغال آنان
- انعطاف پذيري كار
- توسعه فرهنگ كار در خانواده
عوامل موثر بر مشاغل خانگی
تحقیقات بسیاری درباره کسب و کار خانگی و عوامل مؤثر بر آن صورت گرفته است که به طور کلی می توان این عوامل را به سه دسته تقسیم نمود:
عوامل مربوط به امورشخصی : ریسک پذیری، مهارت های مدیریتی، گرایش به نوآوری و …
عوامل مربوط به امور خانگی : تمایل اعضای خانواده برای پیوستن به کسب و کار، حاکمیت خانواده، تأثیر روابط خانواده بر روابط کاری و …
عوامل محیطی : محیط فرهنگی، اجتماعی، محیط قانونی و * فـــــــارم فـــــــا *، محیط کسب و کار، محیط فنی و اقتصادی و …
